باجگیــریها وباجـدهی ها درمیدان کشمکش قدرت
دپلوم انجنیـر خلیـل الله رووًفـی دپلوم انجنیـر خلیـل الله رووًفـی

دریک نظام برسراقتدار زمانیکه ضعفها ونارسائیهای مدیریت ناشی ازفساد درتاروپود حکومت ریشه دوانیده وحاکمییت قانون با تمام قوت مشروع خود، به معاملات سربازارتبـدیل میشود، آنوقت است که دیگر نظم وشیرازهً دولت ازهم گسیخته، خودسریها ویکه تازیهای عناصرفرصت طلب، درپیـــــوند با دستگاه فاسـد نظـام، جامعه را بسوی آشوب وتباهــی سوق میدهــد. خودسریهائی که ازانواع جنـــایات سازمان یافته و دستبرد به جان ومال خلق الله آغازگردیده وتا قلمرو نفوذی خود، با لولهً تفنگ فــرمان میـراند.

درموجودیت چنین یک فضای پیچیده درخفقان سیاسی وحاکمیتی تهی ازنظم وامنیت که قوهً اجرائیـــهً آن نیــز، یا ازروی سازش ومصلحت ویا بخاطرمتضرر نشـدن منافع گـــروهی وخانــوادگی خود، از تطبیق قانون درجامعه شانه خالی میکند، درواقعییت اتوریته وحیثیت خودرا بدست خود بخاک میریزد وازهمینجاست که اخطارحادثه روز تاروز خودرا تا به لبه های انفجار وتجزیه نزدیک میسازد.

ازسوی دیگرهمین ضعف اداره ونبود ظرفیت کاری در دستگاه حاکم، یگانه عاملیست که نه تنها فساد ونا امنی را درکشور دامن زده و مافیای تریاک با دست باز وحجم بیشتر، تولید وقاچاق مواد مخدر را تا دهلیز های سیاه اروپا وامریکا انتقال میدهد بلکه عواقب چنین اوضاع نابسامان، فاصلهً وحشتنــاکی ازبی عدالتیهای استخوانسوز را، میان قشرتهیدست  ومافیــای فاسد اقتصادی که فقـط درفکرضدیت با نهضتهای ملی و اندوختن ثروتهای نا مشروع خود اند، هرچه بیشترشدت می بخشد.

دردناکترازهمه اینکه بحران این خطر درمحدودهً جغرافیای کشورباقـی نمانده بلکه به دشمنان درکمین نشسته وگروهای متجاوزهمسایگان، این فرصت مناسب را میسرمیسازد تا با استفاده ازین ضعف هــا وکشمکشهای خونبارافغانستان، ازیکسوبه پلانهای تروریستی وتخریبی خود تحرک بیشتربخــرچ داده صاعقهً انفجارات انتحاری را درکشتن بیگنــاهان شعله بارترنگهـــدارند  وازسوی دیگر مثلاً دستــگاه مخفی آی. اس آی  پاکستان دروجود عمال جاسوسی خود دردرون چنیـن دولتی ناتوان وفاقـد اسـتقلالیت سیاسی، با محشری ازتلاشهای سری وآشکار، مصروف آن گردد تا با بلندترین سهـــم سیاسی ونصب مهره های دست پرورخود، درتشکیل دولت آقای کرزی، نقشهً طالبانی خودرا بمنصهً اجرا درآورده و بهرشکلی که ممکن باشد اقتدارنظارتی خویش را درین کشورپایدارنگهدارد، سـتراتیـــــژی ئیکه که با مهمترین آرمان سیاسی پاکستان درمنطقه پیوند خورده است.

همسایهً دیگرما، کشورایران هــم درمـداخلات زیرزمینی خود درتلاش است تا ازاوضاع گل آلـود این کشورجنگ زده به نفع خود ماهی شکارکنـد. گاهی ازتریبیون دولت افغانستان درمورد اعـزام عساکر  خارجی به کشورما، ازسرمنشی ملل حساب میخواهد وزمان دیگـری درلباس دوستی، 6  جوان آوارهً افغانستانی وبه روایتی 45 تن را درهمین دوهفتهً نزدیک، بپایهً دارمیفرستد. مگربا تاًسف که دربرابر این عمــل تکاندهنـــــدهً رژیم ایران، ارگانهـــای مـسًوول دولت افغانستان، لب به سخـن نگشـوده وبـی هیچ واکنشی، ازروی این سانحهً جانگداز بسیار به سادگی رد میشوند.

ازآنجائیکه امروزکابینهً وزرا وسایرنهادهای ارشد حکومتی، درنبود یک ستراتیــژی روشن وکارساز ازروند بازسازی کشوربه فرسخها عقب افتاده اند، فرهنگ بازپرسی ومجازات نیـزدربرابرزورگویان ازجرئت فریاد، دم فروبسته است، ازین روهیچکس نمیــداند دولت آقای کرزی درین پنجسال آینــده به کدام مسیری درحرکت خواهـــد افتـاد وبمثابه یک رهبــرمسًوول دربرابرمردم ،چگـونه میراثی را در تاریخ وطن ازخود به یادگارخواهد گذاشت.

گـذشـته ها باهمهً فرازهای اندک ولی فرودهای عمیـق و حادثه بارخود، بی آنکه کدام تغییرات بنیادی واساسات دموکراسی را درزندگی مردم نهـادینه ساخته باشـد، با دریائی ازهـزینـهً کمکی ازپیش چشـم ملت گـذشت، اینک نزدیک به نیـم سال دیگــرنیز ازانتخاب دوردوم ریاست جمهـــوری آقای کـــرزی سـپری میشود که بازهم روال دولتمداری بهمان سلیقهً پیشین درگـذراست.

هنوزکابینهً ناقص ازکمبود هفت وزیرمدبر، دربی سرنوشتی نفس میکشـد. وزیران تاراجگردیگــــری بمانند  چکـری ها، فرهنگ ها، عادل ها وامثال آن با حیف ومیــل ملیــونها دالر، بی هیـچ دغـدغـه یی بسادگی ازوطن فرارکردند وامروز ازپول بیوه ویتیــم افغانستان، درردهً ثروتمنــــــدان اروپا وامریکا درسواحل آرام زندگی دارند.

تاریخ گــواه است که ازسـده های پیشیـن تا امروزهمیـن شاهان وزمامـــداران دست نشانده بوده اند که میراث تقلب وعقبگرائی ووقت تلفی را، با موًلفه های شریعت ساختگی، برمردم خود تحمیل کـرده اند هیچ رهبری براساس معـادلهً بهره گیــری ازفرصتها وحرکت تکاملی عصروزمان، دراعمــارمملکت دست بکارنشده است. نمــونهً آنرا درهمین نه سال اخیرمطالعه میکنیـم که درموجودیت ملیاردها دالــر چگونه فرصتهای طلائی را مفت ورایگان ازدست داده ایم. چه ماها وسالهـــای کاری راکه فدای خود پرستیها نکرده ایم  وچه چانسهای سرشارازهــزینه های بازسازی را که ببادهــوا نداده ایم، تا آنکه در فـــرجام کار، بازی بزرگ دیگری اینک روی نقشـهً سیاسی افغانستان به چرخـش درآمده است. نقشـه ایکه گفتی دیگرهمه مسایل حیاتی درکشورفـراموش شده وارکان رهبری دولت ماها وسـالهــــاست که تنها درمحورطالب سازی وآشتی با حکمتیار، آنهم ازطریق رجز ومماشات، عرق جبین میریزند مگر بازهم کاربجائی نمیرسـد. برای تحقق بخشیدن این امر، که حتا دورازنظرمردم تصامیـم اتخاذ میگردد پلانهای سخت شتابزده وعجولانه روی دستها میچرخد،  زنجرهً کنفرانسها، جرگه های صلح، ضیافت های مجلل وشب نشینیهای قومی، با مصرف هزینهً بیشماربه راه انداخته شده است، اما شوربختانه که هیچ تفکرسالمی نمیتواند نتایج چنین برنامه ریزیهــای خودساخته ویکجانبه را، قطع نظرازآنکه تشـنج بیشتررا بدنبال بکشاند، مثبت وآینده سازارزیابی کند.

مصالحه وآشتی ملی که رضائییت خداوند را نیــزدرخود صریحاً" بازتاب میـدهـد، واژه های زیبـــای انسانیست که اگربه واقعییت معنا درعمل پیاده گردد، درپرتوآن میتوان درامن وآسایش زندگی کرد. اما درصورتیکه این عنصرآرمانی انسانیت با تذویر وبجان زدنها ومردم فریبیهــا که فقط بخاطربقـای قدرت، روی امتیازبخشیها بیک قوم ویک گروه خاص، اساس گذاشته شود ودربرابرآن اصالت ملی و حقوق شهروندی دیگران به دیدهً تردید وبهای ناچیز گرفته شود، پس چگونه میتوان ازصلح سراسری وآشتی ملی درمقیاس مملکت سخن گفت وچگــونه میتوان با رویکارآمدن تاریک ترین قشرویرانگر و تحجرگرای قرن، بازهم امیدی به ترقی وپیشرفت آیندهً وطن داشت.

ازسوی دیگرآنگـــــونه که گفتیم مداخلات ویرانگرانه وزهرآگین دولتهـــــای همسایه درقضایای نارام افغانستان، مولد بحرانهای بسیارسنگین دیگریست که امروز دولت آقای کرزی چون جام شوکــــــران آنرا تحمل میکند. زیرا دربرابرچنین دسایس ونقـب زنیهای حلقات جاسوسی این کشورها، ابزاروقوت های بالمثـــل بکاراست که با هزار تاًسف درشرایط موجـود، دولت افغانستان ازداشـتن چنیـن امکانات دفاعی محروم است. اردو وپلیس قـراردادی دولت که با هزینهً کمکی امریکا تمویل میگردد، نمیتواند به تنهائی ظرفیت دفاع مستقل را درخود پیدا کند.

 ازمعاهدهً بن بدینسو، نی دولت آقای کرزی درجهت ایجاد یک اردوی مستقل دفاعی خدمتی را انجــام داد ونی کشورامریکا ومتحدین غربی اش، با وصف وعده های همیشگی درفکر تجهیـزو تشکیل اردو وپلیس افغانستان برآمدند.  اردوئیکه ازنبود نیـروهای مجهز هــوائی و قوتهای مـدرن ضربتی زمینی، دست نگردیگران باشد، و وزارت داخله ایکه منسوبانـش هنـوز با اسلحهً زنگ زده وتاریخ گـذشته، به خدمت گماشـته شوند، طبیعیست که تنها با افــزایش کمییت، نمیتــوان ازعهـدهً  دفاع مسـتقلانه وامنیت داخلی کشور موفقانه بدرآمد.

روی همیـن خلاً دفاعی ونبود یک اردوی قوی ومجهـزبود که امروز افغانستان ازچارسو زیررگبــا ر نقشه های انفجاری ازخود وبیگانگان درگیر مانده است. دربرابرطالبها آنقــدرازمسامحه وکرنـش کار گرفته شد وآنقــدرازموضع ضعیف، ازآنها دعـوت به اخوت وآشـتی بعمل آمد که سرانجام این گـــروه  پراگنده، بامورال امارت دوباره، بیک نیروی قابل مطرح درمنطقه عرض وجود کرد واینک جرگــه های صلح بخاطرباجدهـی بشرایط ثقیــل پیشنهادی آنها وگلب الدین حکمتیار، به چرخـش درآمده است

اما ملاعمررهبرطالبها که کرزی را دست نشانده خطاب میکند هیچگاهی با دولت وی حاضربمذاکره نـشده واینک قراراخبارداغ روز، که دراتموسفیـربالاتری با مقامات قصرسپیــد زمزمهً مذاکره را بالا نموده است.

حزب اسلامی حکمتیار بخاطریکه ازین مسابقه بزکشی قـدرت، به عقب نمانده باشـد باعجله وشطارت تمام عیــار، ازطالبان پیشی گرفت وازطریق رسانه ها حضورخودرا درگیــروداراحـوال سیاسی روز وجرگهً صلح، به نمایش گذاشت تا ازتنورهً بحران کشورامتیازبیشترسیاسی بدست آرد.

ازآنسوی دیگــرکه پاکستان مخالف تدویرچنیـن جرگه ها ومذاکــره صلح با طالبـــان است ، نه تنها از موضع قبلی گامی به عقـب نرفت وبا ذره بیـن خصمانه، قضایای افغانسـتان را همه روزه زیرکنترول دارد، بلکه بمثابه یک اهــــرم نظارتی درامورجاری افغانستان سایه افگنــده وبخاطــــــربدست داشـتن امتیازات سیاسی وبرتری جوئی نظامی خود درمنطقه، به عملیات تخریبی زیرزمینی ادامه میدهد.

دولت پاکستان که ازروابط نزدیک ودوستانهً هند وافغانستان تشویش فراوان درسینه دارد، به بهـــــانهً اینکه نفــوذ بیحد مقامات هنـدی درافغانستان، ازنگاه مسایل جاسوسـی وپلانهای ضدیت با پاکستان، به منافع سیاسی ومنطقوی این کشور آسیب میرساند، بناءً درینمورد خواسته های سیاسی خودرا به دولت آقای کــرزی پیشنهاد کرده اند. خواسته هائیـکه بالحن حــد ناشـناسی وخارج ازچوکات نزاکتهــــــــای دپلوماسی که حتا استقلال سیاسی افغانستان را زیرسوال میبــرد، انعکاس پیدا میکند. درین خواستهای غیرمشروع آمده است :

    ــ  دولت پاکستان اجازه نخواهد داد تا آموزش منسوبان اردو وپلیس افغانستان ازطرف متخصصان

نظامی هنــــدی به پیـش برده شـود. زیرا تحت پوشـش این بهانه،  فعالیتهای جاسوسی آنها علیه کشور پاکستان وسعت بیشترپیدا میکند.

    ــ  پروژهً بند آبی که درنظر است بکمک انجنیـــران هنــدی، روی دریای کابل وسروبی رویدسـت گرفته شود خلاف نورمهای تعین شدهً جهانی، درمورد استفاده ازمنابع آبهای طبیعی میباشد.

    ــ  بخاطرجلوگیری ازعملیات جاسوسی مقامات هندی علیه کشور پاکستان، که درقلمــرو افغانستان سازمان داده میشود،  رهبری کابل به نیت حسن همجواری باید فعالیت قنسلگریهای هنـــدوستان را که درین اواخردراکثرولایات کشورتاًسیس گردیده بحالت تعلیق درآورد.

    ــ  وسرانجام پیشنهاد میکنـد کشورپاکستان آماده است تا درمورد آمـوزش منسوبین نیروهای مسلح افغانستان مساعدت نموده وجوانان این کشور را جهت آموزش نظامی درموسسات ارتشی خود بپذیرد

متاسفانه بازهم می بینیم دربرابرچنین خواسته های دورازمنطق سیاسی حلقـات پاکستانی، که تجاوزبه حیثیت وصلاحییـت کاری دولت آقای کـرزی است، ازهیـچ کــرانهً صدائـی بالانمیشود. معلـوم نیـست وزارت لال گشتهً خارجه، که جناب زلمی رسول درسمت رهبری آن قرارگرفته، روی چه منظــوری درمقابل همچو دساتیراهانتبارهمسایگان، خاموشی اختیارکرده است.

این مسـًلهً مهم ملی را نه تنها مردم، بلکه تاریخ زمان محکــــــوم میکنـد. محکومیتـی که بخط درشـت مینویسد،  درعرصهً مبارزه وخدمت بمردم، دولت هرقدرضعیف ودست نگرهم بوده باشد اما شجاعت سیاسی وحیثیت ملی درهرحال آبروی همیشگی ملت است که ارکان رهبری کشور، نباید بدین سادگی این اصالت زرین را بپای خوکان بریزند .

 

اپریل 2010


April 21st, 2010


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
گزیده مقالات